جاجیم ( ججیم )

عکس : موسی الرضا ابراهیم زاده

شاید از هر کسی بپرسی که معروفترین صنایع دستی خلخال چیست بلافاصله نام جاجیم را از زبان او خواهی شنید . جاجیم خلخال یکی از صنایع دستی صادراتی کشور است که شهرت آن جهانی است .

جاجیم بافی یکی از صنعت های بومی و سنتی در منطقه شهری و روستایی  خلخال  می باشد  که سوابق  دیرینه و کهنی را دارد و نوعی صنعت دستی از بافت های داری محسوب می شود.

نحوه بافت جاجیم به این صورت است که بعد از تهیه مواد اولیه لازم و  تبدیل وضعیت از  مواد تک رنگ و خام به صورت رنگرزی و تاب، مراحل چله کشی انجام می شود . ترکیب و ترسیم جاجیم به صورت نقوش و تخته ها و گل ها و اندازه ها در حالت چله کشی انجام می گیرد . جاجیم بافی  حتما دو نفر و یا سه نفر استاد کار و بافنده ماهر نیاز دارد . با نخ های موجود در دسترس مراحل چله کشی به وسیله سه میخ به صورت مثلث شروع و انجام می گیرد.مواد اولیه الوان، دوک های حاضر سر میخ ها توسط چله کش پیچیده می شود . بعداز محاسبه و اتمام عرض جاجیم کار چله کشی پایان می گیرد . به وسیله استاد کار و بافنده ماهر ، بعد از زدن سرند ، جاجیم دوباره از حالت اولی به حالت دارکشی در می آید .با همان سه میخ، دار کشی آماده می شود . یواش یواش نوع بافت به وسیله دو نفر یکی بافنده دومی گل چین شروع می شود.جاجیم های ساده نسبت به جاجیم های نقوش دار وقت کمی در بافت دارند . مواد اولیه جاجیم هر چقدر مرغوب و محکم باشد کار جاجیم برای بافنده آسانتر می شود. بعد از چند روز بافت، کار جاجیم خاتمه می یابد.70 یا 80 سانتیمتر مانده به آخر، جاجیم بریده می شود تا برای مراحل دوخت آماده گردد. جاجیم بافی از نوعی مواد اولیه پشم ،ابریشم،کاموا و نخ کتان پنبه ای قابل اجراست.

نقش های جاجیم در مناطق روستایی عبارتند:

1 . نقش جولما

2 . نقش سیرقا

3 . نقش گچی دیرناقی

4 . نقش احرامی

5 . نقش اوزیگ قاشی

6 .  نقش پیچاق اوجو

7 .  نقش همیان

8 .  نقش ساده تخته ای

9 .  نقش بلی بوقما

10 . نقش بادامی

ابزار جاجیم بافی عبارتند از:

1 . دال آغاجی
2 . چک آغاجی
3 . قلنج
4 . اقیش آغاجی
5 . کوجو آغاجی
6 . سرند
7 . چاتما
8 . سه میخ
9 . طناب دارکشی
10 . چوب های گلچین

برگرفته از وبلاگ روستای نمهیل

بازگشت