آخرین اخبار و اطلاعیه ها
- بازارچه دانش آموزی در مدرسه ام الکلثوم خلخال دایر شد+عکس
- اولین خانه بوم گردی عشایری در روستای کلستان خلخال افتتاح شد+ عکس
- تبلیغات زودهنگام در کانالها و فضای مجازی جرم است
- جشنوارهی بازارچه کارآفرینی دبیرستان حضرت معصومه خلخال +عکس
- تالار بورس خلخال راهاندازی شد
- هشدار معاونت اجتماعی نیروی انتظامی به شهروندان گرامی
- ۲ هزار ۴۰۰ هکتار به اراضی کشاورزی خلخال و کوثر افزوده شد
- یادواره شهدای خلخال با حضور فرمانده سپاه حضرت عباس(ع) استان برگزار شد
- هشت واحد مسکونی مددجویی در خلخال بهرهبرداری شد
- آغاز عملیات ریل گذاری راه آهن اردبیل - میانه
- بناهای احداث شده در اراضی کشاورزی خلخال قلع و قمع شد
- تولید گوشت در خلخال افزایش یافته است
- بجز محور خلخال پونل، کلیه محورهای مواصلاتی خلخال باز است
- سناریوسازی های مضحک با هدف تخریب خلخالیم
- نماینده ولی فقیه در استان:مسئولین دلالان رأی را شناسایی کنند !
- گزارش تصویری از برفروبی سطح شهر توسط شهرداری خلخال
- چند عکس برفی از محمدرضا شیرعلیزاده
- جشنواره روز جهانی برف در پیست اسکی بیلهدیر خلخال برگزار شد
- تندباد به چندین خودرو در جاده خلخال - اسالم آسیب زد
- اعضای هیات تحقیق و تفحص از جمعیت هلال احمر مشخص شدند
- گزارش تصویری : زمستان برفی درو
- فرماندار خلخال: در پی برگزاری انتخابات سالم و پر شور هستیم
- مشکل قطعی و نوسان برق خوروش رستم خلخال برطرف میشود
- شعبه ویژه رسیدگی به جرایم و تخلفات انتخاباتی در دادگستری خلخال دایر شد
- یک سوم واحدهای مسکونی مهر خلخال سند مالکیت ندارند
- آیا بهرهبرداری از جاده خلخال-فیروز، شهر کیوی را به حاشیه برد؟
- هرطوری که حرکت کنید بچه ها دنبال شما خواهند آمد
- نقاشی پرتره مرتضی ممیز، پدر گرافیک ایران توسط هنرمند خلخالی
- نیم قرن انتظار خلخالیها برای ساخت یک جاده
- محل شهادت شهید مظفر عزیزی گلباران شد + عکس
- توضیح آموزش وپرورش منطقه خلخال درخصوص اعلام تعطیلی مدارس
- وضعیت بهداشتی نانواییهای روستایی خلخال مناسب نیست
- امام جمعه خلخال: حضور حداکثری مهمترین اصل انتخابات است
- نشست ادبی مشترک انجمنهای شعر بامداد اردیبهشت خلخال و سکوت اردبیل
- مرگ شهروند خلخالی بر اثر حساسیت دارویی
- فراخوان؛ تصاویر و اسناد قدیمی از دبیرستان سمیه را برای ما بفرستید
- پردیس سینمایی خلخال با آغاز فصل کاری اجرا میشود
- شرکت گاز خلخال: قطع گاز ناشی از افت فشار نداشتهایم
- مصاحبهای که ناتمام ماند !
- فرماندار خلخال: مسوولان زمینه حضور مردم در انتخابات را فراهم کنند
- جریمه سنگین برای کسانی که مشمولان غایب را به کار بگیرند
- دلنوشته شهروند شاهرودی در حمایت از قهرمان پارالمپیک
- بررسی فنی و اجرایی طرح شبکه آبیاری پایاب سد گیوی
- پیمانکار جدید کمربندی جنوبی خلخال مشخص شد
- شماره 21 نشریه قزل خلخالیم منتشر شد
- اختصاص مبلغ ده میلیارد ریال اعتبار برای اصلاح خط انتقال آب شهر هشتجین
- اجرای طرح ملی احداث گلخانههای کوچک مقیاس در اردبیل
- تا کی گزارش کاهش جمعیت؟ تا کی حسرت فرصت از دست رفته؟
- املاک رها شده در خلخال محصور میشود
- نصب دوربین هوشمند در خلخال - سه راهی فیروز آباد
- سرانه آرد خلخال کمتر از میانگین استان اردبیل است
- تبلیغ اجناس مضر سلامتی از صدا و سیما تاسفآور است
- در مراسمی از کتاب "بهتر بخوانیم، زیباتر بنویسیم" تالیف معلم خلخالی رونمایی شد
- تصویر یک قلاده پلنگ در طبیعت خلخال ثبت شد
- جمعیت جوان خلخال رو به کاهش است
خلخالی ــ ملا محمد باقر ( مجتهد و شاعر ) |
شعرای خلخال |
ملا محمد باقر خلخالي (قاضي ، مجتهد و شاعر)
ملا محمدباقر خلخالي ،خالق کتاب " ثعلبیه " قاضي و مدرّسي است كه هنر والاي شعر او ، پرده بر مقام علمي او پوشانده است. در سال 1246 هجري قمري در روستاي قارا بولاق که در آن زمان از توابع خلخال بود ديده به جهان گشود و پس از هفتاد سال عمر در سال 1316 قمري ديده از جهان فرو بست. پدر او ، آخوند ملا حيدر مجتهدي ، پيش از تولد فرزندش از روستاي درآوا به روستاي قارا بولاق منتقل شده بود. روستاي قارا بولاق در20 كيلومتري هشجين خلخال و 51 كيلومتري ميانه و در دل كوهستان نهفته است. اهالي اين روستا ، محمدباقر خلخالي را «ميرزه باقر» مي خوانند و به نقل از پدران و پدربزرگان خود از ميرزا محمدباقر خاطراتي تعريف مي كنند كه نشان از عظمت روحي و مقام علمي او دارد. ميرزا محمدباقر براي پياده كردن افكار خود ، مردم را به دو دسته تقسيم كرده بود: مردم عام و مردم خاص. مردم عام را بوسيله شمشير برنده اي بنام طنز آگاهي مي داد و مردم خاص را با كمك مدرسه علميه اي كه خود آنرا بنا نهاده بود و شاگردان بزرگي در آنجا تربيت نمود ، هدايت مي كرد. از آن مدرسه كه به دارالعلم معروف بود و طلاب زيادي از ميانه ، خلخال و زنجان بدانجا روي مي آوردند ، بازديدي داشتيم كه اشك در چشمان هر بيننده اي جمع مي كرد. چه كسي مي دانست مكتب پررونق ميرزا باقر روزي بدين حال بيافتد؟ مقدمات صرف و نحو را از پدر روحاني خود آموخت و در 14 سالگي براي تكميل دروس حوزوي ، به زنجان رفته و از محضر ملاعلي زنجاني تلمذ نمود اما فوت پدر ، اجازه نداد از خانواده خود دور بماند. او مدتي را در منصب قضاوت و مدرس در خلخال و كاغذكنان و زنجان سپري نمود. او بخاطر استغناي طبع و روح ، شديداً مورد احترام عام و خاص خصوصاً نزديكان دولت ناصرالدين شاه بود. اين شاه اثر تركي ، روباهي را نقش اول شعر قرار داده و به زبان طنز ، به بررسي مشكلات اجتماعي و حكومتي مي پردازد. اين اثر ، بارها در تبريز ، تهران ، باكو ، استانبول و ... چاپ و منتشر شده است. او ، علاوه بر اين كتاب ، اشعار پراكنده ديگري به تركي و فارسي دارد اما آنچه سطح شعور اجتماعي ، فلسفي ، ديني و خلقي شاعر را مي شناساند ، همان ديوان ثعلبيه يا « تولكو ناغيلي » است. محمدعلي مدرس در ريحانه الادب خود او را صاحب بياني برّان و شعري روان ، داراي توانائي فوق العاده در بديهه گوئي و تمام فنون شعري معرفي مي كند. اين روحاني منتقد و متفكر ، در كنار انتقاد از دربار و دربارمسلكان ، از اشاعه دين اسلام غافل نمي ماند و مدرسه اي بنام دارالعلم در زادگاهش تأسيس مي كند كه محل رجوع خيل مشتاقان او از خلخال ، ميانه و زنجان بود. او شاگردان زيادي تربيت نمود كه هر كدام نوري در منطقه شان بودند كه ملافاضل كاغذكناني از جمله آنهاست.20 تا 25 طلبه بوسيله او مسلط به زبان عربي و فارسي شدند. پيشتر مي دانيم كه استبداد حكومتها در تاريخ ، نقادان را به سه راه كشانده است: انتقاد خود را صريحاً گفته و به خشم حكومتي دچار شده و روانه زندان شده يا جان خود را از دست داده اند ، از ترس ، نااميدي يا از روي مصلحت گوشه گيري كرده و سكوت اختيار كرده اند ، به زبان غيرمستقيم با ايهام و كنايه و طنز حرف خود را گفته و بهانه اي به دست حكومت حاكم نداده اند تا مانع حرف زدن او و آگاه ساختن مردم شود و حاكمان ابله نيز غافل از آتش زير اين خاكستر صرفاً ظاهر آنرا ديده و خنديده اند و شاعر را شوخ طبع پنداشته اند. محمدباقر خلخالي ، روش اخير را به كار بست و با آن بيان لطيف و كنايي موج آگاهي را در آذربايجان به راه انداخت. هنوز پس از 100 سال و اندي ، آذربايجانيان اشعار او را از سينه به زبان مي آورند. آذربايجانيان آنچنان بيخود از خود اين اشعار را زمزمه مي كنند كه حتي حيدرباباي شهريار نيز نتوانست آنرا از گردونه رقابت كنار نهد. چرا كه حيدربابا ، احساسي است و ثعلبيه منطقي. محمدباقر خلخالي آئينه تمام نماي مَثَل «با پنبه سر بريدن» بود. مثنوي ثعلبيه مشتمل بر حدود 1600 بيت شعر است كه در بحر هزج مسدس مقصور ، منظوم شده است. اين مثنوي در سال 1311 قمري به اتمام رسيده است. محمدباقر خلخالي در شوال 1316 قمري دار دنيا را ترك نمود. در ماههاي اخير ، مزار اين عالم وارسته و آگاه با سنگي جديد مزين شده است كه اميد داريم با مساعدت بخشدار منطقه به بارگاهي بايسته و شايسته تبديل گردد. تن شريف اين عالم ، در قبرستان قارا بولاق آرميده است و بر سنگ مزار او اين شعر حك شده است كه نهايت تواضع و فروتني ايشان را مي رساند: خبرآلسا بيري آديمي بالفرض اؤزوم اؤزآديمي قوي ائيله ييم عرض فنون معرفتدن خالي يم من محمدباقر خلخالي يم من ثعلبيه محمدباقر خلخالي ، كه در دهها سال ورد زبان ترك زبانان ايران شده بود ، فارسي زبانان را كنجكاو كرده بود كه از موضوع آن باخبر شوند. مانند همان حساسيت و علاقه اي كه براي درك مفاهيم حيدربابا داشته اند. اين موضوع باعث شد ، اين اثر گرانسنگ دو بار در قالب منظوم به فارسي برگردانده شود. يكبار در سال 1299 شمسي توسط قباد توفاني و ديگربار در سال 1334 توسط شاعر نام آشناي زنجاني خانم دكتر دارائي.
نگاهي به ثعلبيه مثنوي بلند « تولکو ناغيلي » ( روباهنامه يا ثعلبيه ) را بدون ترديد بايد شاهکار شعر فولکلوريک آذربايجان دانست که نزديک به 120 سال پيش توسط ميرزا محمدباقر خلخالي خلق شده و دهها سال توسط مردم آذربايجان در سينه ها حفظ شده و در محفل شب نشيني هاي قديمي، گرمي بخش زمستانهاي سرد بوده است. بسیاري از پدران ما، تمام يا قسمتي از اين مثنوي را ازبر بوده اند.
محمدصادق نائبی
|