دکتر حبیب اله زنجانی

- حبیب الله زنجانى، متولد ۱۳۱۸ خلخال.
- اخذ مدرك لیسانس علوم اجتماعى از دانشگاه تبریز، ۱۳۴۹.
- اخذ مدرك فوق  لیسانس علوم اجتماعى از دانشگاه تهران، ۱۳۵۱.
- اخذ مدرك دكتراى جمعیت شناسى از دانشگاه پاریس، ۱۹۷۴.
- عضو هیأت علمى دانشگاه تهران از ۱۳۵۲ تا ۱۳۶۴.
- محقق مركز مطالعات و تحقیقات شهرسازى و معمارى ایران.
- محقق نمونه وزارت مسكن در سال ۱۳۸۳.
- انجام دهها طرح تحقیقاتى و تألیف مقالات متعدد.
- عضو انجمن بین المللى مطالعات علمى جمعیت از ۱۹۷۶ تاكنون.
- عضو انجمن بین المللى جمعیت شناسان فرانسوى زبان.
- عضو انجمن جمعیت شناسى ایران.
- سردبیر نامه انجمن جمعیت شناسى ایران.
- عضو هیأت تحریریه نشریه اقتصاد ایران.

تألیف كتابهاى:

۱- مهاجرت ۲- تجلیل جمعیت شناختى ۳- گزیده مطالعات جمعیت مجموعه شهرى تهران ۴- جمعیت، توسعه و بهداشت بارورى ۵- جمعیت و توسعه ۶- جمعیت و شهرنشینى در ایران ۷- تقویم تاریخى دموگرافیك ایران ۸- مشاركت در تدوین «لغت نامه جمعیت شناسى». ۹- عضو هیأت مدیره و مشاركت در تهیه كتاب «گیلان».

از جمعیت شناسان شناخته شده و صاحبنظر كشور است، از معلمى و تحصیل در رشته ادبیات به سمت و سوى جمعیت شناسى كشیده شد، در دهه ۱۳۶۰ بر ضرورت كنترل جمعیت كشور تأكیدكرد و هم اكنون مدیر مطالعات جمعیت و امور اجتماعى مركز مطالعات و تحقیقات شهرسازى و معمارى وزارت مسكن و شهرسازى مى باشد.

حبیب الله زنجانى متولد ۱۳۱۸ خلخال است؛ متأهل و داراى دو فرزند.
از دوره تحصیل دبیرستان به مطالعه كتاب هاى تاریخى و خصوصاً تاریخ اجتماعى ایران گرایش داشته است و در بین داوطلبان استان هاى غربى كشور كه مایل به تحصیل در دانشسراى مقدماتى بوده اند مقام نخست كسب مى كند. از استادان شاخص او این افراد را به یاد مى آورد، فرهنگ (استاد ریاضى)، عبدالعلى كارنگ (استاد ادبیات)، صباح (استاد علوم تربیتى و روانشناسى) و على اكبر شعارى نژاد (علوم تربیتى و روانشناسى).در دوران دبیرستان و دانشسرا به كار در زمینه تهیه روزنامه دیوارى تمایل نشان مى دهد و در دوره دانشسرا هم در تهیه مجله «معلم» نقش داشته است.

از سال ۱۳۳۷ تا سال ۱۳۴۸ به عنوان معلم در خلخال، تبریز و تهران به تدریس در مقاطع ابتدایى و دبیرستان روى مى آورد و در مقاطعى هم مدیر یا معاون مدرسه بوده است.علاقه به ادامه تحصیل باعث مى شود كه در كنكور و آزمون ورودى دانشگاه تبریز شركت كند. بنابراین در سال ۱۳۴۵ در رشته ادبیات دانشگاه مذكور پذیرفته و به مدت یك سال به تحصیل مى پردازد.

در سال ۱۳۴۶ بعد از دایر شدن رشته علوم اجتماعى در دانشگاه تبریز و كسب موفقیت در آزمون ورودى، تحصیل در این رشته را آغاز مى كند.
رساله اى هم تحت عنوان «بررسى مسائل نیروى انسانى در شمال آذربایجان» ارائه مى دهد. دراین رساله نحوه اشتغال، تحصیل و كلاً وضعیت نیروى انسانى شاغل به كار را در چهار شهر مرند، اهر، مشكین و مغان موردبررسى قرارمى دهد.

و نتیجه مى گیرد كه هرچه به سمت منطقه دشت مغان نزدیكتر شویم فعالیت هاى وابسته به زمین مثل كشاورزى و دامدارى رونق بیشتر مى یابد و در شهرهاى مرند و اهر فعالیت هاى خدماتى _ صنعتى (صنایع كوچك و قالیبافى) رواج بیشترى پیدا مى كند و متوجه مى شود كه میزان اشتغال به كار در مرند و اهر بالاتر از دو شهر دیگر است.

در پایان نامه فوق لیسانس در صدد برمى آید مهاجرت و روشهاى بررسى آن را مورد بحث و تجزیه و تحلیل قرار دهد.

در جریان تهیه این پایان نامه با روشهاى تحلیل مسائل اجتماعى آشنایى پیدامى كند. مهاجرت هم به عنوان یكى از موضوعات مشترك درحوزه هاى اقتصاد و جمعیت شناسى است و او به معرفى روشهاى تحلیل مهاجرت مى پردازد. روشهایى كه برپایه آمارهاى حاصله از سرشمارى كاربرد پیدامى كنند. ازجمله روشهاى بررسى مهاجرت، بر حسب محل تولد و اقامت است. روشهاى دیگر نیز شامل بررسى مهاجرت هاى «پیش نگر» و «پس نگر»است. در روش پس نگر با بررسى وضع موجود مى توان گذشته و تركیب جمعیتى، ساختار شغلى و اجتماعى و اثرگذارى مهاجرت را ارزیابى كرد.

در پیش نگر، روند گذشته تا به امروز موردتحلیل قرارگرفته و درمورد آینده ارزیابى هاى خاصى صورت مى گیرد.

روشهاى دیگرى هم مطرح شده كه به بررسى مهاجرت را از نقطه نظرهاى اقتصادى، اجتماعى و فرهنگى و تفاوت مهاجران ازنظر اشتغال، وضع سواد و درآمد مى پردازد.

درحال حاضر هم روشهاى قدیمى بازنگرى شده و به صورت نرم افزار ارائه شده اند.

ازجمله استادانى كه از آنها به نیكى یاد مى كند دكتر فرید (استاد جغرافیاى انسانى)، دكتر ترابى (استاد جامعه شناسى)، مرحوم شكوهى (استاد درس برنامه ریزى)، و رحیمى موقر (استاد جامعه شناس و مدیرگروه) هستند و در دوره فوق لیسانس هم استادانى برجسته ازجمله دكتر غلامحسین صدیقى (مدیرگروه جامعه شناسى)، دكتر امانى (استاد جمعیت شناسى)، دكتر فیروز توفیق (استاد روشهاى تحقیق و پیشنهادى جامعه شناسى)، دكتر نظامى (استاد جامعه شناسى معرفتى) و دكتر روح الامینى (استاد مردم شناسى) داشته است كه هریك در حوزه هاى علوم اجتماعى صاحب آوازه و اعتبار بوده و یا همچنان هستند.

قبل از عزیمت به پاریس در مركز مطالعات و تحقیقات اجتماعى دانشگاه تهران به عنوان پژوهشگر به كار مى پردازد و درزمینه «مسكن»، «مهاجرت هاى داخلى در ایران»، «سالخوردگى جمعیت» و «جمعیت شناسى تطبیقى در ایران و جهان» تحقیقاتى به انجام مى رساند.یكى از فعالیت هایى كه در این زمینه پیگیرى مى كند مسأله پیران و سالخوردگى جمعیت است. 
«مسأله پیران و سالخوردگى جمعیت از روزى آغاز مى شود كه موالید را كنترل كنیم. با چنین كنترلى، سالخوردگى شروع مى شود و نسبت افراد سالخورده به كل جمعیت افزایش پیدامى كند.»

تز دكترایش را نیز درمورد سالخوردگى جمعیت و پیامدهاى اقتصادى و اجتماعى آن در ایران مى نویسد. با توصیه پروفسور النجیرالد _ استاد مشاورش _ به این كار اقدام مى كند و در پاریس از اطلاعات موجود در زمینه تركیب جمعیتى كشورهاى اروپایى استفاده مى كند.

استاد مشاور او معاون دانشگاه سوربن و مدیریكى از بخشهاى مركز مطالعات و تحقیقات جمعیت شناسى پاریس بوده است و زنجانى یك دوره عالى امور و مسائل اجتماعى را در مركز بین المللى مطالعات علوم ادارى پاریس مى گذراند و دیپلم عالى مركز را هم دریافت مى كند.

بازگشت