صبح یک روز پاییزی که سردی هوا در جانم نشسته بود جهت خرید سفارشات عیال محترمه از خانه خارج شدم

در ذهن خود شکوه های متعدد از زمین و زمان را که معمولا با خود به همراه دارم یک به یک ردیف می کردم که به خیابان کارگر خلخال رسیدم . تا متوجه جلوی پای خود بشوم کفشهایم یک وجب در گل فرو رفت . بلافاصله دهان مبارک اینجانب هم ناخود آگاه باز شد و  ما را از شرمندگی کوزه گر و کوزه خر و کوزه فروش درآورد.

شما خودتان بهتر می دانید که کنده کاری خیابان و گل و لای حاصله ، آن هم در فصل بارش پاییزی جزیی از پروژه های توسعه و آبادانی شهرمان می باشد . بالاخره باید پیه آبادانی و سازندگی به تن کفش تازه تعمیر شده ما مالیده میشد تا ثابت شود که ما هم در پروژه ها مشارکت مردمی داشته و  از وظیفه شهروندی عدول ننموده ایم.

در این گیر و دار ذهنی بودم که دیدم تجمع خودجوش مردمی در کنار گودال کنده شده طویلی چون مار تشکیل شده است.کنجکاو شده خواستم بزور راهی از میان مردم باز کرده و جلو بروم که یکی پهلوان قوی بازو  ندا سر داد که:

_هارا ؟  نوبتیدی ، قال صفه !

من که یک عمر به صف و صف ایستادن عادت کرده و اصلا با صف بزرگ شده ام بلافاصله گفتم چشم و بسان سربازان صفر کیلومتر به صف ایستادم . اما هر چه قدر این پا و آن پا کردم ،نفهمیدم صف چیه!؟آن هم وسط خیابان کنده شده و کنار خندق جدیدالتاسیس . به خود جرات داده و از پیرمردی که چند نفر جلوتر بود و چند پیراهن بیشتر از من در صف پاره کرده بود پرسیدم :

_حاجی نه وریللر؟

گفت : بالا ، ائله بیل بوردا چورک خانا آچیلیپ .

گفتم : نه اولسون ، چورک خانادان چوخ چورک خانا.

گفت : آخی اوغول ، اونلار هامیسی دستگاهینان پیشیریللر ، بو بیر دنه تندیریلن دیر.

راست می گفت سالهاست که نان تندیر ندیده ایم ، نانی که ارزان ، خوش بو و خوش طعم بود و حرمت داشت و حال گران است و بی رنگ و بو و صد البته کم حرمت . مردم حق داشتند که صف بیاستند که اگر نان بدستشان هم نمی رسید ،لا اقل به دیدنش که می ارزید. همه داشتند از مزایای تندیر و  اینکه چه تکنولوژی پیشرفته ای در زمان خودش بوده و چه نقش مهمی در خودکفایی اقتصادی و مقاومتی آن زمان داشته ، صحبت می کردند.

در همین گیرودار بودیم که چند مامور که کارشناسی آنها از نگاهشان پیدا بود ، جماعت را پس زده و داخل گود شدند و پس از خیلی ورانداز کردن تندیر و معاینه فنی آن رو به مردم کرده و گفتند:

_ بروید پی کارتان! این تندیر خود ماست و ما آخرین تندیر را برای نسلهای بعدی در اینجا به امانت دفن کرده ایم تا آیندگان نیز صاحب میراث فرهنگی و آثار باستانی شوند . شما زود آمده اید لطفا  اینجا را ترک کنید.....

من که تا آن لحظه فکر می کردم اداره میراث فرهنگی فقط وظیفه حفظ آثار باستانی و فرهنگی را دارد تازه متوجه شدم که علاوه بر آنها، خود در تولید آثار باستانی و میراث فرهنگی نیز نقش مهمی داشته اند و چه با برنامه کار می کنند . و بدین سان راز تندیر 35 ساله!!! در زیر خیابان 80 ساله را متوجه شدم!!!!

پس از سخنان آن کارشناس محترم ، مردم به همهمه افتادند و دمق شده می خواستند برگردند که یکی تازه وارد از پشت به زور برای خود راه باز می کرد و شتاب داشت .

گفتم : یاواش بالا ، هارا؟

گفت : سن اول ! من بیر دنه چی ام . چوخ آلمیاجام.

گفتم : گج گلیبسن ، چورک قوتاردی ، تندیر ده قوتاردی . بیر دنه قالمیشدی .

گفت : نه منه قوتاردی؟ چورک یا تندیر ؟؟

گفتم : ائله ایکی سیده.!

کیم جیغاز