مقاله ای با عنوان " موانع توسعه شهرستان خلخال " به قلم حسین محمود پور ، دبیر آموزش و پرورش و مدرس دانشگاههای خلخال

موانع توسعه شهرستان خلخال

*حسين محمودپور

شهرستان خلخال دارای ویژگی‌هاوچاذبه هاي خاص و قابل توجهی است. اگر امتیازات اين شهرستان را از لحاظ نیروی انسانی، جغرافیایی ،پتانسيل ها و نيزازنظر فرهنگی و اجتماعی كنارهم قراردهيم خروجی آن باید پیشرفت وتوسعه‌یافتگی باشد.توسعه شهرستان شامل جنبه های کلی واساسی زندگی مردم یعنی زمینه های اقتصادی،اجتماعی،فرهنگی،سیاسی و انسانی است. براي رسيدن به توسعه ، به اعتماد عمومي ،  همدلي ، انسجام و همبستگي عمومي  و علاقمندي به مشاركت ، نياز است .هرچند چندي پيش سندچشم اندازتوسعه شهرستان خلخال توسط فرمانداري اين شهرستان تنظيم وابلاغ شد.ولي به نظرمي رسد موارد زير نيزبايد بعنوان گامهايي براي توسعه اين شهرستان مدنظرقرارگيرد.

نقش نیروی انسانی در فرایند توسعه پایدار،نقشی مهم و غيرقابل انكار است و بديهي است كه سرنوشت هرجامعه اي را نیروی انسانی آن تعیین می‌کند.دراين راستانبايدازنقش شایسته‌سالاری در پیشرفت و توسعه اقتصادی اين شهرستان غافل باشيم. واضح است كه هدف از شایسته سالاری در نظر گرفتن، تخصص، تعهد، تجربه، مهارت و توانایی افراد به جای در نظر گرفتن وابستگی‌های خاص و رابطه بازی و حتی منزلت اجتماعی و طبقاتی افراد در انتخاب می باشد.بديهي است نخبگان خلخال، نقش اساسی در شکل گیری سرمایه اجتماعی دارند.سرمايه اي كه يكي ازستونهاي مهم واساسي توسعه خلخال مي تواندباشد.درشكل گيري اين سرمايه اجتماعي ونيز حرکت در مسیر توسعه توجه به وحدت همگان نيزمهم است.وحدت با شعار و گفتگوهای جلسه‌ای امکان نمی‌یابدوباید اين در صحنه عمل انجام شود.از ديدگاه صاحب نظران بستر توسعه زماني ايجاد شده و آهنگ آن وقتي شتاب مي گيرد كه اعتماد عمومي ، انسجام و همبستگي ملي ، وفاق  و نظم پويا درآن جامعه برقرار شود.

توجه و وابستگي بدون دليل به سنت نيزازمواردي است كه درمیان اهالی رواج دارد.توجه بیش ازحد متعارف به سنتهاوآداب و رسوم کهن و مقاومت در برابر تغییرات به ویژه در حوزه ی فکر و اندیشه می تواند آهنگ توسعه شهرستان را کند نماید.

یکی ديگراز مواردی که همگان در بحث عمران، توسعه و تعالی شهرستان خلخال اتفاق نظر دارند حمایت از بخش خصوصی است چرا که با اعتبارات دولتی نمی‌توان با آن سرعتی که مدنظر است به رشد و توسعه مناسب و افق تضمین شده در سند چشم‌انداز ونيز برنامه هاي توسعه دست یافت.تکیه به منابع محدود دولتی که اختیارات محدودی هم در به‌کارگیری و سرمایه‌گذاری آن‌ها وجود دارد نادرست وزمان بر است.بايدبپذيريم ظرفیت‌های فراوانی در این شهرستان وجود دارد که باید نگاهمان به آن‌ها باشد و باور کنیم که می‌توانیم.

تشکیل شرکت تعاونی توسعه و عمران كه به نظرمي رسدمدنظرمسئولين استاني نيزهست با هدف دستیابی به خرد جمعی، بهره‌مندی از دانش، توان و تخصص افرادمي تواندبه سرعت بخشی به توسعه این شهرستان فرهنگی كمك نمايد.

درشهرستان خلخال،بخش کشاورزی نقش اصلی رابخصوص درروستاهابرعهده دارد.لذا درجهت توسعه شهرستان، افزایش توان تولیدوراندمان در این بخش همزمان با استفاده کمتر و بهتر از منابع کمیاب بویژه آب ضروری می باشد. در این خصوص، نیاز است تا از دیدگاه های کارشناسان و مهندسین کشاورزی در جهت افزایش تولید استفاده شود.

این شهرستان دارای جاذبه های اکوتوریسمی و طبیعی فراوانی از قبیل جنگلها، چشمه سارها، کوهها ورودخانه ها بوده و جاذبه های تاریخی و مذهبی بی شماری مانند آثار باستانی و امام زاده ها و بقاع متبرکه می باشدکه با اندکی تلاش و همت برای معرفی بیشتر آنها می‌توان زمینه‌ای را فراهم ساخت تا گردشگران به واسطه این جاذبه‌ها به شهرستان سفر کنند. جاذبه‌های تاریخی این منطقه روایتگر قدمت، فرهنگ و آیین آن منطقه است و باید برای معرفی و شناساندن آن تلاش بیشتری صورت گیرد.با توجه به ظرفیت‌ها و جاذبه‌های فراوان گردشگری در خلخال، رشد صنعت گردشگری سبب توسعه این شهرستان می‌شود.

یكی از راهكارهای برون رفت از محرومیت و حركت به سوی توسعه پایدار، ایجاد راه دسترسی و مواصلاتی است. شهرستان خلخال نزديکترين معبر عبوري واتصال دهنده استان به شمال كشورمي باشدو واضح است راهها و شبکه حمل و نقل شاهرگ هاي اصلي اقتصاد يک جامعه را تشکيل مي دهند.ترديدي نيست بدون وجود مسيرهاي ارتباطي مطمئن و ايمن و در عين حال سريع و با کيفيت بالا نمي توان اقتصاد پويا داشت و نقش مفيد و کاربردي در عرصه فعاليت هاي اقتصادي ايفا کرد.طبيعي است با حدودپنجاه درصدآسفالت جاده هاي شهرستان نمي توان انتظارشتاب درتوسعه شهرستان راداشت. با توجه به شرايط فوق و برآوردهاي جمعيتي و حمل و نقلي و با عنايت به قدرت اقتصادي و تأثير گذاري بالاي اين شهرستان نياز به بهسازي راههاي موجود و ايجاد مسير هاي ارتباطي جديد مي باشد.

درنهايت اينكه بن بست ارتباطی و کیفیت نامطلوب راههای شبکه ارتباطی و جاده های روستایی ،خروج و مهاجرت بسیاری از فارغ التحصیلان و نخبگان شهرستان پس از فراعت از تحصیل، فقدان نیروهای متخصص در دستگاههای اجرایی شهرستان، فقدان نظام کارآفرینی، فقدان فرهنگ صنعتی و عدم وجود امکانات آموزشی کافی برای آموزش نیروهای بومی برای تامین نیروی انسانی متخصص و آموزش دیده در شهرستان،شکاف سطح توسعه یافتگی شهرستان باسايرشهرستانهای استان به ویژه در امور زیر بنایی و فراهم نبودن زیر ساختها و کمبود تاسیسات ، ناتوانی در نگهداشت نیروهای متخصص ،عدم احداث، تکمیل و تجهیز فضاهای زیست محیطی و اکوتوریسم،عدم مهار و کنترل آبهای سطحی و جلوگیری از به هدر رفتن و ساماندهی رودخانه های محلی شهرستان، بهره برداری نامطلوب از منابع آب سطحی و زیر زمینی،عدم ایجاد امکانات زیر بنائی لازم جهت توسعه صنایع تبدیلی تکمیلی کشاورزی ازجمله مواردي است كه بايددرتوسعه شهرستان خلخال بعنوان موانع مدنظرقرارگيرد.

*دبيرآموزش وپرورش ومدرس دانشگاههاي خلخال