خوشحالیم از اینکه با دومین شماره "مجله موسیقی" از سری مجلات مجازی نشریه الکترونیکی مردمی خلخالیم در خدمت شما دوستان و مخاطبان گرامی هستیم

. در شماره قبل با استقبال خوبی از جانب همشهریان مواجه شدیم و این ما را مصمم تر ساخت تا در هر شماره نسبت به شماره قبلی با مطالبی درخور تر و مفید تر درخدمت شما باشیم .

باز هم امید واریم مطالب ، آثار ، مقالات آموزشی و مرتبط با علم و هنر موسیقی و نیز نظرات ارزشمند خود را برای ما ارسال کنید تا در شماره های آتی مجله موسیقی از مطالب شما همشهریان عزیز هم بهره مند شویم .

طبق روال شماره قبلی مجله ما دارای چهار آیتم خواهد بود : مقاله ، آموزش ، سازشناسی و یک قطعه موسیقی جهت آشنایی با ساز

مقاله :

در ادامه بحث سلایق و روحیات ، و برخورد با موسیقی ها ، دومین مقاله از مجموعه مقالات "چه موسیقی میل دارید ؟" گنجانده شده تا دوستان عزیز با تاثیرات موسیقی جز و تطابق با روحیات افراد آشنا شده و آشنایی جزئی با این موسیقی داشته باشند .

چه موسیقی میل دارید (2)

موسیقی جز: یکی از احساساتی که به موسیقی جز ربط داده می شود، احساس آشفتگی و سردرگمی است. بدیهه نوازی یکی از ویژگی هایی است که موسیقی جز را از دیگر ژانر های موسیقی جدا می سازد. بدیهه نوازی همیشه به احساسات مثبت منجر نمی شود، مخصوصا برای کسانی که با موسیقی جز آشنایی زیادی ندارند. حتی ممکن است موسیقی جز به نظر آن ها «یک بدیهه نوازی بی ساختار، احمقانه و بی نظم» برسد. این ژانر از موسیقی باعث ایجاد احساس بی نظمی و سر در گمی می شود.

نتایج تحقیق نشان می دهد که افراد ترجیح می دهند که هنگام ورزش کردن به موسیقی جز گوش بدهند؛ احتمالا به این دلیل که موسیقی جز عملکردهای اتونومیک را افزایش می دهد. همچنین ثابت شده است که ضربان قلب و تعداد تنفس هنگام گوش دادن به موسیقی جز افزایش می یابد که این مسئله نه تنها در زمان ورزش کردن مفید است بلکه می تواند نشان دهنده احساسات متفاوتی باشد که با گوش کردن به موسیقی جز می توان آن ها را تجربه کرد.

این تغییرات فیزیولوژیک، علایم عصبانیت، ترس، ناراحتی، خجالت و لذت هستند. بیشتر احساساتی که به تنفس تندتر و تپش قلب همراه هستند، احساساتی منفی هستند اما موسیقی جز همچنین در بسیاری از مواقع، احساسات مثبت را بر می انگیزد.

در کنفرانسی درباره برنامه های رادیویی که در سال ۲۰۰۴ در ایالات متحده آمریکا برگزار شد، مدیر برنامه های رادیویی اعلام کرد که مخصوصا طرفداران آمریکایی موسیقی جز با گوش دادن به این نوع موسیقی، افتخار می کنند که این موسیقی مخصوص فرهنگ آمریکایی است و دوست دارند که درباره تاریخچه آن بیشتر بدانند. آن ها بر این باورند که با گوش دادن به موسیقی جاز، با تاریخ و سنتی پیوند می خورند که به طرز منحصر به فردی آمریکایی است. او همچنین اشاره کرد که بدیهه نوازی نیز برای طرفداران جز بسیار مهم است. آن ها از این خود انگیختگی و اصالتی که اجراهای جز را جدید و بی مانند می سازد لذت می برند.

با انجام مقایسه ای بین تأثیر های احساسی موسیقی کلاسیک و جز بر روی شنونده می توان نتیجه گرفت که موسیقی کلاسیک بر احساساتی اثر می گذارد که مربوط به کاهش استرس می شوند. در حالیکه موسیقی جز گستره ای از احساسات مثبت و پیچیده را در فرد ایجاد می کند. طرفداران این ژانر احساسات خود را پس از شنیدن آن اینگونه توصیف می کنند: انگیزه بخش، لذت بخش، پر شور، نشاط آور. آن ها معتقدند که موسیقی جز میتواند هم انسان را آرام کند و هم به او انرژی ببخشد.

منبع : وبسایت www.harmonytalk.com

ادامه مقالات "چه موسیقی میل دارید" در شماره های آتی مجله موسیقی خدمتتان تقدیم می گردد .

آموزش :

با توجه به اندک بودن سواد بنده در زمینه موسیقی ، تقریبا تمامی مطالب مجله موسیقی از منابع تالیف شده توسط بزرگان موسیقی برداشته می شود و یقین داریم این بزرگان  صرفا به دلیل آشنایی عموم مردم با این هنر مظلوم و ترویج فرهنگ درست شنیدن موسیقی و عمیق شنیدن موسیقی ، به این کار رضایت قلبی دارند . اگر چه با مولفان این کتاب ها و مقالات هم در این باره صحبت و کسب اجازه شده .

آشنایی با تئوری مقدماتی موسیقی معمولاً اولین قدم در راه فراگیری موسیقی بوده و کتاب " تئوری موسیقی " نوشته -مصطفی کمال پورتراب- یکی از محبوب ترین و جذاب ترین و روان ترین کتاب ها در میان اهالی موسیقی در این زمینه است . سخن کوتاه می کنیم و می پردازیم به آموزش های مصطفی کمال پورتراب:

تئوری موسیقی :

علمی است که در خصوص قواعد و اصطلاحات موسیقی گفتگو می کند .

تعریف موسیقی

موسیقی هنر بیان احساسات به وسیله صداهاست . مهم ترین عوامل تشکیل دهنده موسیقی صدا و وزن هستند . صدا نتیجه حرکت ارتعاشی است که بوسیله گوش احساس می شود . صداهایی که دارای ارتعاشات نا منظم باشند ، صداهای غیر موسیقی و آنهایی که ارتعاشات منظم دارند صداهای موسیقی نامیده می شوند .

نت

نت علامتی است که به وسیله آن صداهای موسیقی نوشته شده و اجرا می شود . [ الفبای نوشتاری موسیقی را می گویند که با اشکال و نشانه های خاص مشخص می شوند ]

خطوط حامل

پنج خط افقی و موازی با فاصله های معین که نت ها را رو یا میان خطوط آن می نویسند و از هم تشخیص می دهند ، حامل گویند . خطوط حامل معمولاً از پایین به بالا شمرده می شوند .

شکل قرار گیری نت ها روی حامل

به وسیله خطوط حامل یازده نت شناخته می شود به این ترتیب :

پنج نت روی خطوط ، چهار نت در میان خطوط و یک در بالا ( چسبیده به خط پنجم ) ویک نت در زیر حامل (چسبیده به خط اول )

نام نت های موسیقی

نت هایی که در موسیقی به کار می روند ، هفت نام مختلف دارند :

دو (اوت) ، رِ ، می ، فا ، سُل ، لا ، سی

[هر کدام از این نت ها فرکانس و طنین مختص خود رادارند و فرکانس (ارتفاع صدای) آنها بدون در نظر گرفتن رنگ صدایی ساز های گوناگون یکی می باشد ]

در انگلستان و آمریکا A به جای لا ، B به جای سی ، C به جای دو ، D به جای رِ ،E به جای می ، F  به جای فا ، G به جای سل کاربرددارند

آموزش ادامه دارد .....

سئوالاتتان را با ما در میان بگذارید

ساز دوم : ویولن

ویولن ساز زهی و آرشه‌ای است. این ساز کوچک‌ترین عضو سازهای زهی آرشه‌ای است.

برای نواختن معمولاً روی شانه چپ قرار می‌گیرد و با آرشه که در دست راست نوازنده‌است نواخته می‌شود.

کوک سیم‌های ویولن از زیر به بم به ترتیب: می (سیم اول)، لا (سیم دوم)، ر (سیم سوم)، سل (سیم چهارم).

تاریخچه ویولن در اروپا به قرن ۹ میلادی باز میگردد. فرمهای اولیه دارای سوراخی بودند که بر روی ساز قرار داشت اما بعدها این سوراخ از بدنه سازها حذف شدند و این ساز با چهار سیم سر اغاز ساز ویلن تکامل یافته در سالهای اینده شد. در اروپا از قرن ۱۱ به بعد ساز ویلن به صورت تکامل یافته دیده می‌شود. از اولین سازندگان ویولن می‌توان به گاسپارو برتولونی ایتالیایی نام برد، که در برخی موارد وی را مخترع این ساز می‌دانند. از شاگردان مشهور گاسپارو برتولونی آندره آماتی بود که او هم بهترین سازنده ویولن در سطح جهان یعنی آنتونیو استرادیواری ایتالیایی را پرورش داد. تا کنون کسی در جهان پیدا نشده که نه تنها بتواند هنر او را تکمیل نماید بلکه قادر نبوده ویولنی بسازد که از حیث زیبایی و صوت بتواند با ویولن‌های آنتونیو استرادیواریوس برابری نماید.

این ساز از ۵۸ قطعه مختلف ساخته می‌شود.وزن آن در حدود ۴۰۰ گرم می‌باشد.

ویلن از بخش‌های زیر تشکیل شده‌است :

آرشه: یا کمان ترکه‌ای چوبی است که رشته‌های موی دم اسب در طول آن کشیده شده و به دو سر آن ثابت شده‌است.

جعبه طنینی (جعبه ریزونانس): جعبه‌ای است که از سه بخش صفحه روئی، صفحه زیرین و زوارهای دور تشکیل شده‌است. گریف، خرک و سیم گیر در این ساز از جنس چوب آبنوس (به دلیل استحکام بیشتر)می باشد.

دسته یا گردن: در واقع دنباله چوب آبنوس تکیه سیم هاست که محل انگشت گذاری نوازنده در قسمت بالای آن قرار دارد. نوازنده ویولن قادر است در تمام طول چوب آبنوس انگشت گذاری کند.انتهای دسته به جعبه کوچکی (جعبه کوک) ختم می‌شود که سیم‌ها در درون آن به دور گوشی‌های کوک پیچیده می‌شوند.

خرک: پلیست بین سیم‌ها و جعبه طنینی. نقش خرک تقسیم راه سیم‌ها، نگه داشتن سیم‌ها با ارتفاع خاص برای عبور بر روی جعبه طنینی و انتقال ارتعاشات سیم‌ها به جعبه طنینی. در داخل جعبه طنینی استوانه چوبی کوچکی قرار دارد (تقریباً در زیر محلی که خرک قرار دارد)، که نقش آن انتقال ارتعاشات به صفحه زیرین ساز و مانعی در جهت عدم شکسته شدن صفحه روئی ساز از فشار سیم‌ها و خرک.

گریف: از آبنوس ساخته شده و در طول دسته ویلن چسبیده‌است و تا میانهٔ جعبهٔ ساز ادامه دارد. گریف بخشی است که نوازنده با انگشت خود سیم را به آن می‌چسباند و به این ترتیب طول سیم را کوتاه می‌کند و نت‌های مختلف را می‌نوازد.

سیم گیر: از آبنوس ساخته شده و در فاصله اندکی از خرک تا آخر تنه ویولن کشیده شده‌است. با زهی از جنس روده یا پلاستیک یا سیم به دکمه‌ای که در قسمت پائین جدار تعبیه شده بند می‌شود.

سیم‌ها: سیم‌ها از جعبه کوچک سر ساز آغاز شده در طول چوب آبنوس تکیه‌گاه سیم‌ها ادامه یافته، از روی خرک عبور کرده و در سیم‌گیر مهار می‌شوند. سیم‌های ویولن قبلا از روده گوسفند (زه) ساخته می‌شد. امروزه در سیم‌های بم‌تر، روی روده سیم فلزی نازکی می‌پیچند و در سیم‌های زیرتر از مفتول فلزی تنها استفاده می‌شود.

نقش این ساز چه در ارکسترها، به صورت گروه نوازی و چه در ارکستر مجلسی و ختی بصورت تکنوازی پر اهمیت است و بیشترین نقش را در ارکستر بر عهده دارند. نخستین سازندگان معروف ویولن از ایتالیا هستند. گاسپارو داسالو نخستین ویولن حقیقی را ساخت، اما معروفترین ویولن‌ها در شهر کرمونا ساخته شدند. آندره اماتی و فرزندش نیکولا آماتی و شاگردش آنتونیو استرادیواری، بهترین ویولن‌های دنیا را تاکنون ساخته‌اند.

قطعه موسیقی :

در پایان قطعه ای از موسیقی فیلم "فهرست شیندلر " اثر جان ویلیامز با نوازندگی ویولون ایزاک پرلمن ، سولیست برجسته ی ویولون را برایتان آماده کردیم تا هم یک موسیقی زیبا را گوش داده و هم با صدای رویایی ویولن آشنا شویم .

دانلود فایل صوتی

گرد آوری و تنظیم : میلاد شیرعلی پور

منابع : www.harmonytalk.com , wikipedia